Zmęczenie zimą której nie ma, szarością dnia i monotonną codziennością towarzyszy nam prawie każdego zimowego dnia. Ten naturalny stan nie jest niepokojący, jeżeli zaś zmęczenie utrzymuje się mimo snu i odpoczynku, towarzyszy nam przez dłuższy czas i zaburza nasze funkcjonowanie, może być objawem astenii.
Co oznaczają objawy, takie jak dreszcze, osłabienie mięśni czy brak siły?
Astenia, powszechnie znana jako zmęczenie, to przewlekły stan organizmu, który charakteryzuje się ogólnym spadkiem aktywności, ogólny brak motywacji do działania. Zmiany te oprócz sfery intelektualnej i fizycznej dotykają również emocjonalności pozbawiając zdolności do przeżywania uczuć oraz ograniczają zdolność do nawiązywania relacji międzyludzkich.
Jakie są rozróżnienie między "normalnym" a anormalnym zmęczeniem?
Uczucie zmęczenia po wysiłku fizycznym lub intensywnej aktywności intelektualnej jest normalne, ponieważ uczucie to znika wraz z odpoczynkiem.
Astenia jest nieprawidłowym zmęczeniem, które utrzymuje się nawet po odpoczynku (lub tylko częściowo zanika). Powoduje to nieprzyjemne i niepokojące uczucie niezdolności do wykonywania codziennych czynności. Osoba cierpiąca na astenię odczuwa brak równowagi pomiędzy tym, co musi zrobić, a tym, co czuje, że jest w stanie zrobić. Mimo kilku dni odpoczynku towarzyszy jej:
- ciągła słabość
- utrata siły
- nieefektywność intelektualna
- zmęczenie
- brak energii
- uczucia ciężkości, bycia "wypłukanym", wyczerpanym
Również ciała wysyła niepokojące znaki w postaci pochylonej sylwetki z opuszczonymi ramionami, zapadniętą klatką piersiową. Zauważalna jest wątła szczupła budowa ciała i mała masa mięśniowa.
Prócz nadmiernego zmęczenia, osłabienia, wykończenia, braku aktywności, to astenię wyróżniają takie jej skutki jak: spora chwiejność emocjonalna, od euforii po płacz, zaburzenia wegetatywne, problemy ze snem.
10 do 25% osób, które zasięgają porady lekarza ogólnego, skarży się na astenię. Jakie są możliwe przyczyny astenii (zmęczenia)?
Istnieją różne rodzaje nienormalnego zmęczenia, w zależności od występujących czynników.
Zmęczenie reaktywne, tymczasowe i ma swoje źródło na przykład w stylu życia:
- niewystarczający odpoczynek (zbyt krótki, zakłócony sen)
- brak higieny pracy (przepracowanie lub brak aktywności, wypalenie zawodowe)
- zaburzona kondycja fizyczna (intensywne ćwiczenia fizyczne, utrata mięśni w wyniku siedzącego trybu życia, niedożywienie)
- problemy rodzinne lub psychospołeczne.
Ta forma zmęczenia może wystąpić również podczas rekonwalescencji (po chorobie zakaźnej, hospitalizacji, operacji, porodzie itp.).
Astenia psychiczna (psychastenia)
To najczęstsza forma zmęczenia. Objawia się on porannym zmęczeniem, trudnością w rozpoczęciu dnia, a nawet innymi związanymi z tym objawami:
- zaburzenia snu (bezsenność)
- utrata witalności (ogólna zmiana stanu fizycznego i psychicznego)
- spadek apetytu.
Najczęściej ta forma astenii jest spowodowana depresją, zaburzeniami lękowymi, depresyjną fazą choroby dwubiegunowej lub zaburzeniami odżywiania.
Zmęczenie z powodu choroby
Astenia jest obecna podczas różnych chorób:
- niedokrwistości z niedoborem żelaza (zmęczenie jest bardziej intensywne, jeśli stan jest ciężki i pojawia się szybko)
- wirusowych (grypa, mononukleoza zakaźna, zapalenie wątroby typu B, zapalenie wątroby typu C)
- bakteryjnych (zapalenie nerek, gruźlica, borelioza)
- patologie endokrynologiczne (niedoczynność tarczycy, cukrzyca typu 2)
- choroby autoimmunologiczne (toczeń, choroba Crohna)
- zaburzenia neurologiczne (choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane)
- nowotwory
- choroby przewlekłe, takie jak niewydolność serca, przewlekła obturacyjna choroba płuc lub przewlekła choroba nerek
Zmęczenie może być również spowodowane przez :
- leki (leki psychotropowe, uspokajające, przeciwdepresyjne, moczopędne, przeciwbólowe, przeciwhistaminowe, interferon, niektóre produkty przeciw nadciśnieniu )
- spożycie nadmiernej ilości kofeiny
- paleniem papierosów
- spożywaniem alkoholu
W rozpoznaniu i diagnozie elementarne znaczenie ma również zaobserwowanie okresu, w jakim symptomy astenii trwały. Przypadłość ta może być jedynie okresem przejściowym, niedługotrwałym.
Gdy choroba nie powraca, oznacza to, iż miała charakter przejściowy i zazwyczaj miała przebieg psychiczny. W takim przypadku nierzadko zaburzenie samo zanika. Sytuacja się komplikuje, gdy po upływie 15 dni symptomy nie ustają. Wtedy niezwłocznie trzeba się skontaktować z lekarzem, by on znalazł źródło powstałej astenii i przepisał ereceptę.